TH | EN
ต้นไม้ที่ใช้เป็นสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัย
1. ชื่อไทย ( Thai name ) อินทนิล, จ่อล่อ, จะล่อหูกวาง
2. ชื่อสามัญ ( Common name ) Queen's flower, Queen's crape myrtle
3. ชื่อวิทยาศาสตร์ ( Scientific name ) Lagersthoemia macrocarpa Wall.
4. ชื่อวงค์ ( Family ) LYTHRACEAE
5. สีดอก ดอกสีม่วง ม่วงชมพู เป็นช่อตรง ดอกออกตามปลายกิ่งหรือตามข้อกิ่ง ออกดอก ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์-มิถุนายน
ประวัติและเหตุผล
เกี่ยวกับการเลือกพันธ์ไม้นี้เป็นสัญญลักษณ์ของมหาวิทยาลัย อันเนื่องมาจากแม่โจ้"มหาวิทยาลัยแม่โจ้" มี อายุครบ 50 ปี ในเดือนมิถุนายน 2527 คณะกรรมการศิษย์เก่าแม่โจ้และคณะผู้บริหารมหาวิทยาลัย โดย นายจำนงค์ โพธิสาโร อธิบดีกรมป่าไม้สมัยนั้น อุปนายกสมาคมศิษย์เก่าแม่โจ้ เป็นประธาน ได้เสนอชื่อพรรณไม้ที่ทนต่อสภาพแวดล้อมและเจริญเติบโต
ในทุกภาคของประเทศไทย เป็นพันธ์ลักษณะที่ดี มีความหมายถึงความเจริญรุ่งเรือง อายุยืนนานใบสีเขียวเข้ม ลักษณะใบเดี่ยว ดอกสีม่วง ม่วงชมพู มีฉายานามว่าเป็น "ราชินีดอกไม้"( Queen's Flower ) ฝักผลไม่ยอมทิ้งต้น มีสายพันธ์อีกหลายชนิดในวงค์เดียว มีดอกเป็นลักษณะQeen's crape myrtle เช่น ตะแบก, เสลา และยี่เข่ง เป็น Qrape myrtle เหมือนกัน
คณะกรรมการได้ลงมติเลือกชื่อพรรณไม้ "อินทนิล" นี้เป็นมงคลนามต่อมหาวิทยาลัย ซึ่งมีความหมายถึงความผูกพันกับมหาวิทยาลัย อินทนิลมีลักษณะของช่อดอกเกาะกันเป็นกลุ่มแน่น สีสวยสด เหมือนความรัก ความสามัคคี เป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ความผูกพันอยู่กับมหาวิทยาลัยของศิษย์เก่าตลอดเวลาที่ออกไปประกอบอาชีพอยู่ทุกหนทุกแห่ง
อินทนิล หรือไม้ในวงค์นี้ เป็นไม้เศรษฐกิจ เนื้อแข็งปานกลางจนถึงแข็ง ใช้เป็นไม้ประดับให้ร่มเงา ดอกสีสวยสดงดงาม ตลอดทั้งเปลือก ต้น ใบ ใช้เป็นยาสมุนไพร ดั่งคุณค่าของบรรดาศิษย์เก่าแม่โจ้ ที่ได้สร้างประโยชน์ให้กับสังคมประเทศชาติเป็นระยะเวลาอันยาวนานกว่า 50 ปี
:: อินทนิล ::
อินทนิล เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ สูงประมาณ 50 ฟุต ลำต้นตรงเปลือกค่อนข้างดำหรือน้ำตาล มีตะคระขรุขระกิ่งแผ่กว้างใบมาแกมขอบขนาน ยาวประมาณ 10 นิ้ว เนื้อใบหนาเป็นมันดอกออกเป็นช่อยาวตามปลายกิ่ง ช่อตั้งตรง ดอกมีทั้งสีม่วง ม่วงแกมชมพู กลีบรองดอกติดกันเป็นรูปถ้วย ปลายแยกเป็น 6 แฉก ผลรูปไข่เกลี้ยงยาวประมาณ 9 นิ้ว ออกดอกราวเดือนมีนาคมถึงมิถุนายน การขยายพันธ์ใช้วิธีเพาะเมล็ด
อินทนิล อยู่ในสกุล Lagersthoemia นี้ตั้งให้เป็นอนุสรณ์แก่ Magnus Lagersthoem พ่อค้าชาวสวีเดน ที่ได้พันธุ์ไม้นี้ไปจากแถบเอเซีย ไม้ต้นนี้มีชื่อพ้องว่า L.flos-reginae คือ Flower of the Queen แปลว่าดอกไม้แห่งราชินี เป็นการยกย่องความงามของดอกไม้นี้อย่างสูง
อินทนิล เป็นไม้สัญญลักษณ์ ประจำมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ที่แทนความแข็งแกร่ง บึกบึน ทรหด อดทน ของบรรดาลูกแม่โจ้ เนื่องจากอินทนิลเป็นไม้ยืนต้นที่แข็งแรง อายุยาวนานและเจริญเติบโตได้ทุกสภาพของประเทศไทย
ช่อ มีลักษณะเกาะกันเป็นกลุ่มแน่น สีสด "เหมือนความรัก ความสามัคคี และความกลมเกลียวเป็นน้ำหนึ่งของลูกแม่โจ้" ที่มิมีวันจางหายไป
อินทนิล เป็นต้นไม้ที่เจริญได้ดีในทุกภาคของประเทศไทย เช่น "ลูกแม่โจ้ที่มาจากทุกหนทุกแห่ง" และกระจายกันออกไปเจริญเติบโตก้าวหน้าอยู่ทั่วทุกภาค
ทั้งต้น เปลือก ใบ ใช้เป็นยาสมุนไพร "ดุจคุณค่าของบรรดาลูกแม่โจ้" ที่ได้รับได้สร้างประโยชน์ให้กับสังคมประเทศชาติ เป็นระยะอันยาวนานกว่าครึ่งทุกภาค
ข้อมูลจาก อนุสรณ์แม่โจ้
(1) อินทนิลเป็นสัญลักษณ์แม่โจ้ คงทน นักแล
ฉกาจแกร่งกรำแดดฝน ต่อสู้
บึกบึนเช่นชาวชน ลูกแม่ โจ้นา
ทุกรุ่นร่วมกำลังกู้ ชื่อก้องเกรียงไกร
(2) อินทนิลเติบโตอยู่ได้ ทุกทิศ แหลมทอง
พันธุ์แพร่เหมือนนิรมิต แม่โจ้
ไพศาลเช่นปวงศิษย์ แยกย้าย ยืนหยัด
ทุกถิ่นไทยรัฐโอ้ อ่าองสามัคคี
(3) อินทนิลผลิตดอกช่อนั้น รวมกันกลีบงาม
ใบชรชุ่มคลุมตลอดพรรษ์ ร่มรื่น
ดุจดั่งโพธิ์ไทรอัน ทรงอยู่
ลูกแม่โจ้ยึดครึกครื้น อยู่ยั้ง ยืนยง
ถอดความ: >>>
(1) 1. อินทนิลเป็นต้นไม้สัญญลักษณ์แม่โจ้ซึ่งมีความคงทนมาก
2. มีความแข็งแกร่งทนลำบากต่อสู้แดดและฝน
3. มีความอดทนไม่ท้อถอยเช่นเดียวกันกับลูกแม่โจ้
4. ทุกรุ่นได้รวมกำลังกันช่วยทำให้ชื่อเสียงมั่นคงดีอย่างกึกก้อง
(2) 1. อินทนิลสามารถเติบโตได้ทุกแห่งในแผ่นดินอันเป็นแหลมทอง
2. การขยายพันธ์จะแพร่หลายไปได้เหมือนบันดาล ให้มีขึ้นในแม่โจ้
3. ขยายกว้างไกลเช่นเดียวกับศิษย์เก่าที่แยกย้ายกันอยู่อย่างมั่นคง
4. ทุกท้องที่ในแผ่นดินไทยอย่างภาคภูมิในความสามัคคี
(3) 1. อินทนิลผลิตดอกชูช่อชั้นรวมกันทั้งมีกลีบดอกอันสวยงาม
2. ใบเขียวสดชอุ่มคลุมให้รื่นอยู่ได้ตลอดปี
3. เปรียบได้เหมือนร่มโพธิ์ร่มไทรซึ่งจะมั่นคงอยู่
4. ให้ลูก (แม่โจ้) มีใจรื่นเริง สนุก เอิกเกริก อยู่ได้อย่างมั่นคง
24 มิ.ย. 2528
อ. เกื้อ ศุขรักษ
รศ.ดร.เทพ พงษ์พานิช
